“Nhà thơ trẻ” Ngọc Lê Ninh vẫn miệt mài “tiếng bút trong đêm”

Gọi Ngọc Lê Ninh là “nhà thơ trẻ”, e thật... có lỗi với số tuổi của anh, bởi anh đã sắp vào hàng U60. Ngay từ những năm đầu thập niên 1990, Ngọc Lê Ninh đã được biết đến trong giới sinh viên yêu thơ. Anh thường tham gia nhiều cuộc giao lưu trên khắp các “chiếu thơ” ở các trường đại học. Làm thơ từ những năm còn sinh viên, cũng sớm nổi danh, mà cuộc sống “cơm áo không đùa với khách thơ” đã khiến anh tạm gác lại chuyện thơ để lo chuyện đời. Lần tạm gác ấy thế mà đứt đoạn đến 20 năm. Cho nên, đến bây giờ, khi bắt đầu trở lại nghiệp thơ, anh vẫn được coi là nhà thơ trẻ.

Ngọc Lê Ninh tên thật là Lê Ngọc Ninh, sinh năm 1969 trong gia đình đông con ở một làng quê nghèo thuộc huyện Tĩnh Gia (tỉnh Thanh Hóa). Sau khi tốt nghiệp Trường Đại học Mỏ - Địa chất năm 1992, Lê Ngọc Ninh “dứt áo thơ ra đi, lao vào mưu sinh đời thường”. Suốt gần 30 năm miệt mài trong cương vị của một nhà khoa học, trở thành chuyên gia về khoan nổ mìn - khai thác mỏ, Lê Ngọc Ninh từng nhận nhiều giải thưởng khoa học về công nghệ nổ mìn thân thiện, về công trình nghiên cứu xử lý rác thải làm sạch môi trường. Anh cũng từng trải qua những tháng ngày vô cùng vất vả, khi vợ anh có thời gian bệnh nặng nằm viện, mình anh tất tả ngược xuôi. Thế nhưng, đằng sau sự vất vả ấy, vẫn luôn có một Ngọc Lê Ninh đau đáu với thơ: “Đêm nay từng con chữ/ Bò trên giấy nghẹn ngào…”.

Khi chính thức quay lại với thi ca, Ngọc Lê Ninh cho ra mắt bản thảo đã được hoàn thành từ năm 1992, nghĩa là cách đây tới 27 năm. Vỡ cùng hy vọng ngay khi ra đời tháng 1-2016 đã để lại ấn tượng với độc giả yêu thơ về một Ngọc Lê Ninh đầy nhiệt thành, mãnh liệt: “Khi tình yêu vùng dậy/ Đêm vỡ tan thành ngày/ Gió vùng vằng đôi tay/ Cuống cuồng ngàn lá đổ/ Hì hục con sóng vỗ/ Đứt mình hòn đá trôi…”, nhưng cũng già dặn, từng trải, dù đây là những vần thơ anh viết từ thuở mười tám đôi mươi: “Là cái thời đi lùng bắt con tim/ Anh vấp ngã vào đời em rất lạ/ Bằng hạnh phúc gối vào miền yên ả/ Bằng sợi thương trói gọn chúng mình…”. Tập thơ Vỡ cùng hy vọng đúng như tựa đề, là những mong muốn, khao khát trở lại với thi ca của Ngọc Lê Ninh: "Giấc mơ xanh trang báo/ Hương giăng đường tương lai/ Dìu hồn qua giông bão/ Chấm bút qua đêm dài".

Một năm sau tập Vỡ cùng hy vọng - thơ của tuổi đôi mươi ra đời, Ngọc Lê Ninh lập tức giới thiệu tập thơ của... thuở năm mươi. Một nhà thơ vui rằng: “Từ trong đống đá chui lên/ Tập thơ Chưa thể đặt tên ra đời...”! Chuyên gia nổ mìn quả là đã “chui” ra làm nhà thơ! Thơ của Ngọc Lê Ninh, dù thời trẻ hay thời “sắp già” cũng đều có đề tài rộng mở, thường có 2 mảng chính, thơ thế sự và thơ tình yêu.

Ngay từ tập thơ đầu tay, bạn đọc đã ấn tượng với mảng thơ thế sự đầy ngẫm ngợi, triết lý của anh với các bài Thơ mở cửa, Thơ mất ngủ… sau đó là Chưa thể đặt tên, Miền hư ảo… Thơ tình yêu của anh khi cuồng nhiệt, sôi nổi, lúc lại lãng mạn, phiêu bồng. Bên cạnh tình yêu đôi lứa, là tình yêu quê hương, với gia đình và những người thân, là tình yêu cuộc sống, yêu thiên nhiên và tuổi thơ cũng được anh sáng tác như một lẽ tất nhiên: “Đời còn trẻ cứ yêu đi đừng ngại/ Trái đất này xanh mãi cũng vì yêu/ Hoa vẫn thơm và nở cánh nhiều nhiều/ Chim khỏe cánh và bay vào vũ trụ...”.

Từ khi đánh dấu sự trở lại với nghiệp viết, Ngọc Lê Ninh vẫn miệt mài “tiếng bút trong đêm”, để mỗi năm ra mắt một tập thơ. Sau Vỡ cùng hy vọng (2016), Chưa thể đặt tên (2017), mùa thu năm 2018, tập thơ thứ ba Hạt mưa thầm “chào đời”... Trong lời tựa của tập thơ, nhà văn Sương Nguyệt Minh khẳng định: “Trong lao động nghệ thuật, nhà thơ Ngọc Lê Ninh rất có ý thức lạ hóa ngôn ngữ. Đó là bản chất của người sáng tạo luôn đi tìm cái mới, cái lạ, cái không thông thường. Nhiều ngôn từ trong thơ anh là những khái niệm, hình ảnh, những cụm từ rất thơ và cũng rất đời, song không giống ai. Đó cũng là một trong các yếu tố làm nên gương mặt thơ riêng Ngọc Lê Ninh”. Dự kiến trong năm 2019 này, thi sĩ Ngọc Lê Ninh cũng sẽ cho ra mắt tập thơ thứ 4, mang tên Đôi mắt thời@4.0.Biển xanh - một xuất bản phẩm dành cho thanh thiếu niên với phong cách ngôn ngữ rất tuổi teen.